संपादकीय
सैतानाचा देश ….!
न्युजसेवा
कोपरगाव -(प्रतिनिधी)
इराण नेहमीच भारताला मोठ्या प्रमाणावर तेल निर्यात करत असल्याने जेव्हा जेव्हा इराण-अमेरिका संघर्ष वाढतो तेव्हा त्याचा भारतावरही परिणाम होतो,त्यामुळे आपली प्रसारमाध्यमे त्याबाबत भरपूर बातम्या दाखवतात.तुम्ही कधी विचार केला आहे का इराणी लोक अमेरिकेला “द डेव्हिल्स लँड” का म्हणतात?
मोसादेघ यांच्या नेतृत्वाखाली,इराण 1955 पूर्वी पूर्णतः लोकशाही देश बनला असता आणि तेल उत्पादनाच्या 100% इराणला फायदा झाला असता.इराणी जनतेवर अनेक दशके अत्याचार झाले नसते.मजबूत लोकशाही आणि स्वदेशी कंपन्यांना पसंती देणारे सरकार,इराण आज कदाचित सौदी अरेबियापेक्षा अधिक समृद्ध देश झाला असता.पण इराणचे भ्रष्ट संसद सदस्य,पत्रकार,संपादक,निदर्शक यांनी इराणचे समृद्ध भविष्य अवघ्या दहा लाख डॉलर्सला विकले.परिणाम अखेर समोर आलाच.
भूतकाळात इराणच्या तेल व्यापारावर ब्रिटीशांचे नेहमीच वर्चस्व होते, इराणचे 84% तेल उत्पादन इंग्लंडमध्ये जात होते आणि फक्त 16% इराणमध्ये होते.इराणचा सम्राट मोहम्मद रझा पहलवी हा भ्रष्ट होता त्यामुळे त्याची पर्वा नव्हती!(इराणमध्ये घटनात्मक राजेशाही होती,घटनात्मक राजेशाहीमध्ये निवडणुका आणि संसद देखील असते.)
1951 मध्ये कट्टर देशभक्त मोहम्मद मोसादेघ पंतप्रधान झाले.इराणच्या तेल व्यापारात परकीय कंपन्यांचे वर्चस्व त्याला आवडले नाही.15 मार्च 1951 रोजी त्यांनी संसदेत इराणच्या तेल उद्योगाच्या राष्ट्रीयीकरणासाठी एक विधेयक मांडले,जे बहुमताने मंजूर झाले.हे विधेयक मंजूर झाल्यानंतर इराणींना सुखाचे स्वप्न साकार होऊ लागले आणि त्यांना वाटले की आता त्यांची गरिबी दूर होईल ! टाइम्स मासिकाने 1951 मध्ये मोसादेघला “मॅन ऑफ द इयर” म्हटले!
पण या घडामोडींमुळे इंग्रजांचे खूप नुकसान झाले ! इंग्रजांनी मोसादेगला हटवण्याचे अनेक छोटे-मोठे प्रयत्न सुरू केले, मोसादेघला लाच देण्याचा प्रयत्न केला, मोसादेघच्या हत्येचा प्रयत्न केला,लष्करी उठाव करण्याचा प्रयत्न केला,परंतु मोसादेग अत्यंत अनुभवी आणि हुशार असल्याने ब्रिटिशांच्या हत्येचे, लाचखोरीचे डाव फसले आणि मोसादेघमध्ये खूप लोकप्रिय राहिले. इराणी लोक.लोकप्रिय असल्याने लष्करी उठाव शक्य नव्हता.शेवटी ब्रिटिशांनी अमेरिकेकडे मदत मागितली.अमेरिकेच्या सीआयएने मोसादेघला हटवण्यासाठी 1 दशलक्ष डॉलर्सचा निधी मंजूर केला. 1 मिलियन डॉलर म्हणजे 4250 कोटी रियाल (इराणी चलन) बरोबर!तेहरान (इराणची राजधानी) येथील अमेरिकन राजदूताकडे निधी पाठवण्यात आला.मोसादेघला इराणमधील राजेशाही संपुष्टात आणायची होती आणि संसदेला सर्व अधिकार द्यायचे होते,परिणामी इराणचा सम्राट इंग्लंड आणि अमेरिकेची बाजू घेत होता.मोसादेघ यांच्या विरोधात असंतोष निर्माण करायचा आणि त्यांच्याकडून जनतेचा पाठिंबा काढून टाकायचा आणि भ्रष्ट खासदारांच्या मदतीने त्यांचे सरकार पाडायचे अशी त्यांची योजना होती.
सन -1951 मध्ये कट्टर देशभक्त मोहम्मद मोसादेघ पंतप्रधान झाले.इराणच्या तेल व्यापारात परकीय कंपन्यांचे वर्चस्व त्याला आवडले नाही.15 मार्च 1951 रोजी त्यांनी संसदेत इराणच्या तेल उद्योगाच्या राष्ट्रीयीकरणासाठी एक विधेयक मांडले,जे बहुमताने मंजूर झाले.हे विधेयक मंजूर झाल्यानंतर इराणींना सुखाचे स्वप्न साकार होऊ लागले आणि त्यांना वाटले की आता त्यांची गरिबी दूर होईल !पण नेमके हेच इंग्लंड आणि अमेरिकेस आवडले नाही.
मोठ्या संख्येने इराणी पत्रकार,संपादक,मुस्लिम धर्मगुरूंना अमेरिकेने ६३१ कोटी रियाल दिले होते आणि त्या पत्रकारांना,संपादकांना आणि मुस्लिम धर्मगुरूंना त्या बदल्यात एकच काम करायचे होते,ते म्हणजे मोसादेघच्या विरोधात लोकांना भडकवणे.इराणच्या संसदेच्या सदस्यांना मोसादेघच्या कार्याबद्दल प्रचार करण्यासाठी प्रत्येकी 46 दशलक्ष रियाल दिले गेले.खोट्या निषेधांमध्ये सहभागी होण्यासाठी हजारो इराणींना पैसे देण्यात आले.त्यांनी संसदेवर मोर्चा काढण्यास सुरुवात केली.जगभरातील बड्या मीडियानेही अमेरिकेला पाठिंबा देण्यास सुरुवात केली.”द न्यूयॉर्क टाइम्स” मध्ये मोसादेघचा उल्लेख “हुकूमशहा” म्हणून होऊ लागला “टाइम्स” मासिकाने आता मोसादेघला धोकादायक म्हटले आहे.मोसादेघचा विरोध अत्यंत खालच्या पातळीवरून सुरू झाला,व्यंगचित्रांमध्ये त्याला समलिंगी म्हणून दाखवण्यात आले.भ्रष्ट खासदारांद्वारे आपले सरकार उलथून टाकले जाणार आहे हे लक्षात येताच,मोसादेघ यांनी संसद विसर्जित केली आणि शेवटी अमेरिकेने इराणच्या सम्राटाला मोसादेघला पंतप्रधानपदावरून हटविण्यास भाग पाडले. (मोसादेघकडे आदेश स्वीकारण्याचा किंवा नाकारण्याचा अधिकार असल्याने,त्याने आदेश नाकारल्यास त्याला अटक करण्याचा निर्णय घेतला!)पण मोसादेघच्या सैनिकांनी त्याला अटक करण्यासाठी आलेल्या आर्मी युनिटला अटक केली आणि हे समजताच इराणचा सम्राट बगदादला पळून गेला! शेवटी,210 दशलक्ष रियालची लाच देऊन,अमेरिकेने इराणच्या राजधानीत दोन्ही बाजूंच्या भाडोत्री सैनिकांसह बनावट दंगल घडवून आणली.
दंगलखोरांनी मोसादेघच्या घरावर हल्ला केला,मोसादेघला पळून जाण्यास भाग पाडले गेले,सैन्याने सत्ता उलथून टाकली,एक कठपुतळी पंतप्रधान बसवला गेला आणि सम्राटाचा जुना आदेश पुन्हा बहाल केला गेला.सम्राट इराणला परतला,मोसादेघने आत्मसमर्पण केले,खटला चालवला गेला,तुरुंगात टाकले गेले आणि नंतर त्याच्या मृत्यूपर्यंत नजरकैदेत ठेवले गेले.(मोसादेघ यांचे वयाच्या ८५ व्या वर्षी कोठडीत निधन झाले.)त्यानंतर अमेरिका आणि इंग्लंडने 40% – 40% इराणी तेल वाटून घेतले आणि उर्वरित 20% इतर युरोपीय कंपन्यांना दिले.अनेक दशके इराणी जनतेला शाहच्या हुकूमशाहीत राहावे लागले, एका क्रांतीने राजेशाही संपवली पण नंतर कट्टर खोमेनी सत्तेवर आले आणि इराणची परिस्थिती आणखीनच बिकट झाली.
मोसादेघचा काय गुन्हा होता..?
“स्वतःच्या देशातील क्षेत्रांवर विदेशी कंपन्यांऐवजी स्वदेशी कंपन्यांचे वर्चस्व असावे!” हे धोरण त्याचा गुन्हा आहे का..? मोसादेघ यांच्या नेतृत्वाखाली,इराण 1955 पूर्वी पूर्णतः लोकशाही देश बनला असता आणि तेल उत्पादनाच्या 100% इराणला फायदा झाला असता.इराणी जनतेवर अनेक दशके अत्याचार झाले नसते.मजबूत लोकशाही आणि स्वदेशी कंपन्यांना पसंती देणारे सरकार,इराण आज कदाचित सौदी अरेबियापेक्षा अधिक समृद्ध देश झाला असता.पण इराणचे भ्रष्ट संसद सदस्य,पत्रकार,संपादक,निदर्शक यांनी इराणचे समृद्ध भविष्य अवघ्या दहा लाख डॉलर्सला विकले.या दडपशाहीच्या काळात इराणी जनतेला कळू लागले की मोसादेघचे सरकार पाडण्यात अमेरिकेचा हात आहे.
1979 मध्ये, इराणींनी अमेरिकन दूतावासात 444 दिवस अमेरिकन लोकांना ताब्यात ठेवले आणि दूतावासात इराणींना सापडलेल्या कागदपत्रांचे 77 खंड सोडण्यात आले.
ज्यामध्ये इराणमधील जुलमी बाहुल्यांना अमेरिकेने कशी मदत केली याचे पुरावे होते.म्हणूनच इराणी लोक अमेरिकेला “सैतानाचा देश” म्हणतात! विदेशी कंपन्यांचे वर्चस्व मोडून देशी कंपन्यांना प्रोत्साहन देण्याचे धोरण मोसादेघ यांना पूर्ण करता आले नाही,त्यांनी जगातील दोन महासत्तांशी वैर स्वीकारले होते.सरतेशेवटी त्याचा दुर्दैवी अंत झाला,कारण बॉलीवूड चित्रपटांमध्ये प्रत्येक वेळी नायक जिंकत नाही.शेवटी इराणचा खरा खलनायक कोण..? अमेरिकेला विकले गेलेले पत्रकार,संपादक,खासदार,कार्यकर्ते !हे लोक विकले गेले नसते तर जनता मोसादेघच्या मागे उभी राहिली असती,अमेरिका इंग्लंडप्रमाणे यशस्वी झाली नसती.पण काही पैशांसाठी.देशभक्त नेत्याला “हूकुमशाह” म्हटले गेले आणि लवकरच संपूर्ण देश उद्ध्वस्त झाला!
आपला भारत देशही आज त्याच मार्गावर आहे.अनंत अत्याचार सहन केल्याखेरीज सर्वसामान्य नागरिकांना सतत सुरू असलेले आंतरराष्ट्रीय षडयंत्र लक्षात येत नाही,हे मोठे दुर्दैव आहे.वेळेत सावध राहणे आणि या अत्यंत भ्रष्ट माध्यमांच्या प्रचाराला बळी न पडणे आपल्या देशभक्त वर्तमान भारतीय नेतृत्वावर विश्वास ठेवणे आणि त्याच्या पाठीशी खंबीरपणे उभे राहणे हेच शहाणपणाचे आहे.नाहीतर इराण सारखी आपत्ती अटळ आहे आणि म्हणूनच बड्या भांडवलदार देशांच्या गुप्तचर यंत्रणा रात्रंदिवस काम करत आहेत.
या गुप्तचर संस्था भारतातील अनेक राजकारण्यांना आपले ‘एजंट’ म्हणून काम करायला लावत आहेत आणि गलिच्छ पैशासाठी देश विकण्याच्या उद्देशाने ते काम करत आहेत.
2014 पासून आमचे सर्व विरोधी पक्ष यात आघाडी करत आहेत हे आता लपून राहिलेले नाही.असं म्हणतात की आपलं नशीब आपल्याच हातात असतं,आपल्याला ते नीट समजून घेणं आपल्या राष्ट्रासाठी देशासाठी योग्य वेळी योग्य निर्णय घेणे आणि देशाशी निष्ठावान राहणं गरजेचं असतं,आणि ते खरंच शक्य आहे.
लेखक -डी.पी.श्रीवास्तव.
(IFS) -इराणमधील भारताचे माजी राजदूत.
