भारत का जगापुढे झुकत नाही याचे कारण जाणून घ्या

न्यूजसेवा

नवी दिल्ली

जगात ज्याच्याकडे इंधनाचा साठा आहे तो जगावर राज्य करतो वर्तमानात त्याचाच अनुभव जग घेत असून तेल आणि वायूच्या पुरवठ्यामुळे अरब देशांमध्ये जगातील कोणतीही वस्तू खरेदी करण्याची क्षमता आहे. तेल, वायू आणि कोळशाच्या साठ्यांमुळे रशिया युरोप,अमेरिका आणि नाटोशी लढत आहे.आगामी काळात भारत थोरियमच्या बळावर जगावर अधिराज्य गाजवू शकतो त्यावर भारतीय शास्त्रज्ञांचे काम अंतिम चरणात आले आहे त्यामुळे जगाचा पाहण्याचा दृष्टिकोन बदलला आहे या बाबत एका शास्त्रज्ञाने खुलासा केला आहे.

तेल आणि वायूच्या पुरवठ्यामुळे अरब देशांमध्ये जगातील कोणतीही वस्तू खरेदी करण्याची क्षमता आहे. तेल, वायू आणि कोळशाच्या साठ्यांमुळे रशिया युरोप, अमेरिका आणि नाटोशी लढत आहे. दोन महिन्यांहून अधिक काळ लोटला असून त्याला कोणीही त्रास दिला नाही. युक्रेन युद्ध ओढवून घेत रशिया आर्थिकदृष्ट्या मोडकळीस येईल, असे भाकीत अमेरिका, युरोप आणि नाटो यांनी केले होते. पण तसे झाले नाही कारण केवळ युरोपच नाही तर अमेरिकाच रशियाकडून तेल आणि वायू खरेदी करत आहे. पाश्चात्य देशांच्या लाखो दबावांना मागे टाकून भारत रशियाकडून तेल आणि वायू खरेदी करत आहे. युक्रेन-रशिया संघर्षात अमेरिका भारतापुढे का झुकू शकली नाही.

ज्याच्याकडे ऊर्जा आहे,ती आगामी काळात महाशक्ती!

तेल-वायू-कोळसा म्हणजे ऊर्जा-शक्ती, म्हणजे ऊर्जा-शक्ती रशियाकडे अधिक आहे. रशियाकडेही युरेनियम आहे. जर पूर्वीच्या सोव्हिएत युनियनच्या प्रजासत्ताकांचा समावेश केला तर जगातील सर्वात जास्त युरेनियम येथे आहे. सध्याच्या परिस्थितीत, जगातील 70 टक्के युरेनियम केवळ तीन देशांकडे आहे, हे देश कझाकिस्तान, कॅनडा आणि ऑस्ट्रेलिया आहेत. कझाकिस्तान अजूनही रशियाच्या संरक्षण छत्रात आहे. म्हणजे रशियाने ऊर्जा-विद्युत पुरवठा बंद केला तर रशियाविरुद्ध युक्रेनला मदत करणारे गुडघे टेकतील. उलट तो गुडघ्यावर येऊ लागला आहे. रशियाशी थेट संघर्ष करण्याचे धाडस अमेरिका आणि ब्रिटनही करू शकत नाहीत. भारताकडे असे काय आहे की, अमेरिका, ब्रिटन, युरोप आणि अगदी अरब देशांनीही भारताच्या मोदी सरकारला अधिक पसंती देण्यास सुरुवात केली आहे. युक्रेन-रशिया संघर्षावर भारताची भूमिका अमेरिका-ब्रिटन आणि युरोपपेक्षा खूप वेगळी आहे.

याच मुळे जगाचा भारताकडे पाहण्याचा दृष्टिकोनच बदलला

जेव्हापासून भारतात एनडीएच्या रूपात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे सरकार आले, तेव्हापासून जगातील बड्या शक्तींचा दृष्टिकोन बदलू लागला आहे. भारताकडे आदराने पाहिले जात आहे. याचे कारण काय? कल्पक्कम येथील इंदिरा गांधी सेंटर फॉर अॅटोमिक रिसर्च (IGCAR) येथील अभियांत्रिकी शास्त्रज्ञाने याचे कारण उघड केले आहे.

एका सूत्रानुसार, एनडीए म्हणजेच नरेंद्र मोदी सरकारने अणुशास्त्रज्ञांना पूर्ण स्वातंत्र्य आणि संसाधने दिली आहेत आणि एखाद्या विशिष्ट प्रकल्पाला लवकरात लवकर यशस्वी करण्याचे निर्देश दिले आहेत. शास्त्रज्ञ यशस्वीपणे प्रगती करत आहेत आणि जगाचा भारताकडे पाहण्याचा दृष्टीकोन बदलत आहे.

अणुऊर्जा विभाग आणि NUJI (नॅशनल युनियन ऑफ जर्नलिस्ट इंडिया) यांच्या संयुक्त विद्यमाने IGCAR कॅम्पसमध्ये एक कार्यशाळा सुरू आहे. अणुऊर्जेबाबत जनजागृती करणे हा या कार्यशाळेचा मुख्य उद्देश आहे. या कार्यशाळेच्या अनौपचारिक प्रास्ताविकात केंद्राच्या शास्त्रज्ञांनी देशालाच नव्हे तर जगाला एक मोठा खुलासा केला.

एका शास्त्रज्ञाने प्रास्ताविकादरम्यान पीएमपीआर आणि विखंडन सामग्रीबद्दल माहिती देण्यास सुरुवात केली. युरेनियम जाळून प्लुटोनियम तयार होतो असे त्यांनी स्पष्ट केले. प्लुटोनियम युरेनियमपेक्षा जास्त सक्रिय ऊर्जा देते.

जगातील थोरियमचा ५०% साठा भारतात आहे

भारतीय शास्त्रज्ञ जगातील सर्वात स्वस्त अणुऊर्जा विकसित करणार आहेत. इतक्यात त्याने एका धातूचे नाव सांगितले. हा अत्यंत महत्त्वाचा धातू म्हणजे थोरियम. थोरियमपासून युरेनियमपेक्षा कितीतरी पट अधिक ऊर्जा विकसित केली जाऊ शकते. युरेनियमपासून विकसित होणाऱ्या ऊर्जेपेक्षाही ते खूपच स्वस्त असू शकते. भारतानंतर थोरियमपासून ऊर्जा-उर्जा विकसित करण्यासाठी काम करणारा दुसरा कोणताही देश चीन आहे, परंतु चीनकडे थोरियमचा साठा भारतापेक्षा खूपच कमी आहे.

जगातील थोरियमचा 50 टक्के साठा भारतात आहे. उपग्रह पृथ्वीच्या शोधातून, जगातील काही देशांना हे समजले आहे की भारत थोरियमपासून ऊर्जा-शक्ती विकसित करण्याच्या जवळ आला आहे. त्यामुळेच नजीकच्या भविष्यात भारत हा महासत्ता आहे हे त्याला कळून चुकले आहे. त्यामुळेच त्यांनी आतापासून भारताकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन बदलला आहे.

अमेरिका असो की चीन, सगळे भारताच्या पाया पडतील

थोरियमपासून ऊर्जा विकसित होण्याची प्रक्रिया सुरू होताच अमेरिका-चीन आणि जगातील इतर महासत्ता भारतात येतील, असे अभियांत्रिकी शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे. भारताला कोणाकडे जाण्याची गरज नाही. वसंत कुमारच्या शब्दाचा अर्थ असा आहे की उद्याचा ऊर्जा राजा भारत आहे. त्यामुळे आतापासूनच भारताला महासत्तेचा दर्जा देऊ लागला आहे, हे ज्या देशांना समजले आहे.

चीनला भारताला सीमेवर अडकवून ठेवायचे आहे

अभियांत्रिकी शास्त्रज्ञाच्या म्हणण्याकडे चीनच्या दृष्टिकोनातून पाहिले तर चीनला भारताला आत-बाहेर अडकवून ठेवायचे आहे. जेणेकरून सरकारचे लक्ष सीमेवर आणि सीमेवरील संघर्षांमध्ये विभागलेले राहते आणि थोरियमपासून ऊर्जा-शक्ती विकसित करण्याची प्रक्रिया मंदावते. त्यामुळे चीन पाकिस्तानला भारताविरुद्ध उभे करण्यात मग्न आहे. त्यामुळे पीओके-गिलगिट बाल्टिस्तानवर चीन पाकिस्तानला पाठिंबा देत आहे. त्यामुळेच चीनने भारतीय सैन्याला ‘गलवान’मध्ये लढण्यास प्रवृत्त केले. चीनची चिंता कमकुवत पाकिस्तानची नसून भारताच्या थोरियम ऊर्जा प्रकल्पाची आहे.